“Door sport kun je je grenzen verleggen, dat is het mooie aan para-cycling”

Maar liefst zestien medailles behaalde de Paralympische wielerploeg in 2016 in Rio de Janeiro. Een prachtig resultaat, maar voor bondscoach para-cycling Eelke van der Wal niet het belangrijkste. “Ik leid mensen niet per se op om  wereld- of paralympisch kampioen te worden. Ik wil ze ontwikkelen, zorgen dat ze steeds beter worden en hun grenzen verleggen. Je hoeft niet het niveau van een Paralympiër te hebben om plezier te beleven aan para-cycling. Ik roep iedereen op het te proberen: een grote groep breedtesporters is zo belangrijk!”

Verschillende disciplines
Para-cycling kent verschillende categorieën. In de ‘cycling’-klassen rijd je op een gewone racefiets met of zonder aanpassing, denk hierbij aan amputees en cerebrale parese (CP). Bij de tandem zit een blinde of slechtziende renner achter een ziende piloot. Beide disciplines kun je zowel op de weg als op de baan doen. Steeds populairder in para-cycling  is het handbiken, waarbij je de pedalen beweegt met je handen. Voor de sporters met zware evenwichtsproblemen is er tri-cycling met een driewieler-fiets. En ID-cycling is voor sporters met een verstandelijke beperking. Zij maken officieel geen deel uit van het Paralympische para-cycling , maar komen bijvoorbeeld wel in actie tijdens de Special Olympics in juni.

Starten bij een gewone club
Van der Wal heeft de nationale selectie onder zijn hoede, maar zou het liefst zien dat er op zoveel mogelijk wielerclubs para-cyclisten  gaan sporten. “Dat kan veel makkelijker dan sporters én clubs nu denken. Daar helpen we ook graag mee. Ik stimuleer alle sporters die in de nationale selectie zitten om als ambassadeur de sport te promoten op hun eigen club of in hun regio. Ik denk ook mee met de trainers, clubs die vragen hebben kunnen altijd bij ons team terecht. Een voorbeeld van een kleine aanpassing: wielrennen is traditioneel ingedeeld in leeftijden, maar voor een goede integratie van para-cycling kun je soms beter naar de snelheid kijken. Laat bijvoorbeeld een para-cyclist van 25 meetrainen bij dames junioren van 17 als hij daar zijn niveau mee kan verbeteren. Dat levert iedereen plezier op!”

Competitie is leuk
Want plezier is voor Van der Wal, zelf oud-profwielrenner, het belangrijkste in sport. “Wat ik het leukste vond was dat ik competitie had van andere renners, kon winnen en steeds grenzen kon verleggen. Dat zoeken we in het para-cycling. Hoe meer mensen die sport gaan beoefenen, hoe sneller je tegenstanders van je eigen niveau vindt.” Veel para-cyclisten  komen met de sport in aanraking via revalidatiecentra, zeker als het gaat om handbiken. Maar Van der Wal heeft nog een andere groep op het oog. “Er zijn veel jongeren die een gewoon leven hebben opgebouwd met hun beperking en zichzelf eigenlijk niet als beperkt beschouwen. Die denken niet altijd aan aangepast sporten, maar hebben misschien wél talent voor para-cycling. Kom kijken zou ik zeggen! We hebben iedere maand open trainingen, en een fietsuitleen, dus niets weerhoudt je ervan het een keer te proberen.”

Sport in ontwikkeling
Para-cycling is een sport in ontwikkeling. “Je ziet bij ons een zelfde ontwikkeling als bij het dameswielrennen jaren geleden. De basis is nog smal en dus kun je relatief snel doorstromen naar de nationale selectie, zeker als je al ervaring of een topsportconditie hebt. Hoe bekender de sport wordt, hoe meer mensen zich aansluiten en hoe groter de diversiteit wordt. Dat gaat stapje voor stapje.” Ook Teun Mulder, pas bekroond met de Gelderse Sportprijs, speelt daarin een rol. “Dat een Olympisch Sporter de overstap naar de Paralympische tandem maakte heeft een grote bijdrage geleverd. In aandacht, maar ook in de plaats die para-cycling inneemt in het totaalpakket bij de KNWU. Hij eiste bijvoorbeeld in de baantrainingen als Paralympisch piloot dezelfde ruimte op als toen hij Olympisch baanwielrenner was, en terecht.”

WK Baan
De selectie van Van der Wal traint op dit moment hard voor de Wereldkampioenschappen baanwielrennen, eind maart in Rio de Janeiro. Niet in Apeldoorn dus, zoals de valide baanwielrenners? “Natuurlijk zou het fantastisch zijn geweest als dat samen had gekund. Maar er zijn zóveel onderdelen, bij beide WK’s, dat past gewoon niet allemaal in 1 week. Dan zou je serieus moeten kijken naar het inkrimpen van bijvoorbeeld het aantal paralympische klassen. Ik ben daar overigens vrij nuchter in: als wielrenner van 1.90 meter was ik bergop ook in het nadeel. Je kunt nooit iedereen helemaal gelijke omstandigheden geven. Voor onze nationale selectie is het nu ook leuk om terug te gaan naar Rio, we hebben goede herinneringen aan de Spelen natuurlijk. En nog veel belangrijker: in 2019 is het WK para-cycling op de baan wél in Apeldoorn. Dat dat gelukt is, is fantastisch. We kijken ernaar uit om daar veel mensen te inspireren!”

Wil je meer weten van para-cycling of een keer naar een open training? Of heb je als club vragen hoe je het goed in kan passen in je aanbod? Mail naar paracycling@knwu.nl!

Foto: KNWU